Escayolas

Oro har, idazlana ohar zabal gisa definituko nuke. Oharrean normalean hitz egiten dut, ia ezer ez da niretzat azken obra batean, bukatutako obra batean pentsatzeko bezain serioa. Aldi berean, dena hain da serioa niretzat, ezegonkortasuna sentitzen baitut egintzak berak eskatzen dituen erantzukizun plastikoetan. Ez dago konponbiderik, baina bai, ondorioa.

Hausnartzea, zantzua ematea, hausnartzea, probatzea, hausnartzea, ikertzea, hausnartzea, egitea, gauzatzea. Sortzea, azkenean, aurrekoaren berrikuspena da.

Serie honetan, zuriaren gaineko argiaren azterketa egingarriagoa da. Honekin esan nahi bada, zuriak (tonu-balantze osoak) bolumena egiaztatzen eta indartzen du, laua, ahurra edo ganbila izan. Bestalde, emaitza denboragabea da. Zuria, erdigunea, argi-koloreko nukleoa eta pigmen to koloreak. Zuriak serie honekin aurkezten diren eztabaidetako bat deuseztatzen edo izozten du. Horregatik interesatzen zait, espazioan lan egiten laguntzen digu, agian existentzian ukaezina den zerbait. Tonutik edo ñabarduratik aldentzen gaitu, ikuspuntu teorikotik. Kolore baten nolakotasuna zirkulu kromatikoan duen posizioaren araberakoa da, eta zuria kanpoko puntuan edo barruko puntu handienean bizi da. Zuria ez dago ez hilda, ez bizirik. Eskultura hauek ez daude ez bizirik ez hilik, daude.

Zuriak gehiago ahalbidetzen dit erremintaren zakartasuna, haren exekuzioa eta, beraz, esposizioarena, kolore primarioetan, sekundarioetan edo tertziarioetan baino. Superfi zie garbiagoetan edo leunagoetan tartea utziz.

Forma egituraren arabera aztertu nahi dugu, ez alderdi anekdotikoen arabera. Masa bezala ikusi behar dugu, bolumen bezala, bere baitan eta bere zirkunstantzietan. Horrek bere esentzia aztertzea eta abstraitzea eskatzen du, pen sar, atzematea. Ez gaitezen haren kanpoko itxura hutsera mugatu.

Konstante irauten duten atalen analisiaren zentzua, forma bereziki atzemateko.

Mugimendua eta tentsioak aztertzea. Ingeradak, asaldura, bolumenek eragindako tentsioa, etab.

Aurreko esaldietan argudiatzen zuen “denboragabea” hitza berreskuratuz, obren tonua hurbilketa anatomikoarekin lotzen dut, hau ere denboragabea. Ez dakigu ez noiz, ez non, ezta norena ere, baina bai zer den, edo, behintzat, sumatzen dugu. Hori ere ez dugu behar, edo egileak behintzat, ez du behar. Hona hemen obra sail honetako kontzeptu garrantzitsuenetako bat. Obrak, globalizazioari dagokionez, XX. mende amaierako dilema batzuei erantzuten die, baina, batez ere, XXI. mendeko presenari eta, bereziki, haren etorkizunari. Ikuslearen begirada autokritikoa eskatzen du, nagusiki, baina batez ere, eta, batez ere, artelanarekin batera, inguratzen duen munduaren kritikari erreparatzen dio, eskulturak inguratzen dituen urrats berari. Obrak hitzezko erantzunik gabe eta azaletik behatzea eskatzen digu. Azaleko mundu batean bizitzearen ondorio naiz, eta, agian, obra artistikoaren plastikotasunak zerikusi negatiboa izango du. Obrak ez digu exekuzio- eta behaketa-denbora zehatzik ezartzen, eguneroko ikus-entzunezko baliabideetan agian ohi dugun bezala. Obrak, batez ere, gogora ekartzen gaituela esango nuke, abisatu egiten gaituela.

Luis.